وقف به این معناست که شخصی ملک خود را در راه خدا آزاد می‌کند؛ یعنی از ملکیت خود خارج می‌کند و ثمره آن را در راه خدا و برای مصارفی که نیت کرده و جهاتی که در نظر دارد یا ذکر می‌کند، قرار می‌دهد که اصطلاحا به این مسئله گفته می‌شود؛‌«تحبیس العین و تسبیل الثمره» یعنی عین مال حبس می‌شود و از ملکیت فرد خارج می‌شود و ثمره آن در راه خدا صرف می‌شود.

یکی دیگر از شرایطی که برای واقف و موقوف علیه ذکر کرده‌اند، لزوم مال بودن واقف است و چیزهایی که مال محسوب نمی‌شود، شامل وقف نیست. همچنین آن مال باید خودش باقی بماند و از بین نرود و مواد مصرفی مانند؛ برنج، گندم و مواد سوختی را نمی‌توان وقف کرد. بر همین اساس وقف اموالی مانند زمین، باغ، خانه، اتومبیل و... اشکال ندارد، زیرا باقی می‌ماند و می‌توان از ثمره آن استفاده کرد، در این مسئله وقف برخی اموال که در کوتاه مدت از بین می‌رود، جائز نیست، مانند وقف مداد.

اگر شخص وصیتی اعم از مالی و غیرمالی کرد ورثه مکلف هستند که به آن عمل کنند؛ اگر شخص وصیت مالی کرد و چنانچه از ثلث اموالش نباشد ورثه وظیفه دارند عمل کنند و چنانچه به وقف وصیت کرده باشد اموالش ضرورت‌ وقف در زمان حیات خود اما نکته قابل اهمیت این است که آنچه انسان از مال و سلامتی و هستی و وجوش دارد و نیز امکانات، هوش و استعداد موقعیت شغلی همه نعمت الهی است و شکرانه آن استفاده صحیح از این موهبت‌های خداوند است. اگر هزینه زندگی و افراد واجب النفقه را کنار بگذاریم شایسته است انسان بخشی از اموالش را وقف کند و اگر کسی در حیاتش وقف کند به مراتب ثوابش بیشتر است.
شخصی در مدینه انبار خرما داشت و وصیت کرد پس از مرگش این اموال را بین فقرا تقسیم کنند، یکی از مردم به پیامبر (ص) گفت چه ثوابی واقف خواهد برد! پیامبر (ص) یکی از خرماهای له شده را از زمین برداشت و فرمود به خدا قسم اگر آن شخص همین یک خرمای له شده را در زمان حیاتش وقف کرده بود به مراتب ثوابش از وقف این همه خرما پس از مرگش بیشتر بود.

افراد آنچه را برای هزینه زندگی و ضروریات نیاز است صرف کنند و اگر اضافه آن را در راه خیر و به ویژه وقف هزینه کنند ذخیره آخرتشان خواهد شد.